Yumurtalık Kisti Tedavisi

Kistler içi sıvı ile dolu farklı özellik ve büyüklükteki yapılardır. Yumurtalık kistlerinin doğurganlık çağındaki kadınlarda görülme oranı daha sıktır. Farklı yaş gruplarına göre adölasan dönemde, üreme çağında ya da menopoz döneminde farklı kist yapılarıyla karşılaşılabilir. Neyse ki kistlerin çoğunluğu iyi huyludur ve tedavi edilmeden kendiliğinden geçer. Yumurtalık kistlerine tanı koyulabilmesi için fiziksel muayene ve ultrason yeterlidir. Gerekli durumlarda ileri teknoloji görüntüleme teknikleri kullanılabilir. Elde edilen bulgularla birlikte; hastanın yaşı, yumurtalık kistinin türü ve büyüklüğü göz önünde bulundurularak hastaya uygun tedavi sürecine karar verilir. Yumurtalık kisti tedavisi hakkında daha fazla bilgi almak için Doç. Dr. İlker Kahramanoğlu ile iletişime geçebilirsiniz.

Yumurtalık Kistleri Çeşitleri Nelerdir?

Yumurtalık kistleri farklı yaş gruplarına göre şu şekilde sınıflandırılabilir;

Fonksiyonel Kistler

Her yaş grubunda en sık görülen yumurtalık kistleridir. Bu kistler genellikle ameliyat gerektirmez ve zaman içerisinde yok olurlar. Fonksiyonel kistlere yumurtlama döneminde de rastlanabilir. Genellikle belli aralıklarla takip edilir ve anormal şekilde büyümezse herhangi bir ilaç tedavisine ihtiyaç duyulmaz.

Germ Hücreli Tümörler

Adölesan dönemde ve bu dönemi izleyen üreme çağının başlarında görülebilen over tümörlerdir. Tanı sonucunda ortaya çıkan bazı türlerinde ameliyat yeterli olurken, bazı türlerde ameliyata ek olarak kemoterapi tedavisi uygulanabilir.

Korpus Luteum Kistleri

Adet döneminde rastlanan kistlerdir ve ovulasyon ile ortaya çıkar. Hormonların düzensiz salgılanmasına neden olduğu için adet gecikmelerine sebep olabilir. Genellikle kısa bir süre içerisinde kendiliğinden yok olur ve tedavi gerektirmezler.

Dermoid Kistler

Dermoid kistler, diğer adıyla teratom, 20-40 yaş grubundaki hastalarda en sık rastlanan yumurtalık kistleridir ve çok büyük bir bölümü iyi huyludur. Kistlerin içerisinde kıl, diş, kemik, deri gibi dokular olabilir. Dermoid kistler, kendi etraflarında dönme ve içeriğinin yayılma riskinden dolayı çoğunlukla cerrahi olarak tedavi edilirler. Bazı durumlarda tedavisiz takip edilebilirler.

Çikolata (Endometriyotik) Kistleri

Çikolata kistleri sıklıkla doğurganlık dönemindeki kadınlarda görülür. Endometriozis, rahim içini kaplayan endometrium hücre tabakasının rahim içerisinde değil, rahim dışındaki farklı bölgelerde bulunmasından kaynaklanan bir hastalıktır. Hasta öyküsüne göre ilaç tedavisi veya ameliyat tercih edilebilir. Endometriozis cerrahisi, pelvik cerrahi deneyimi yüksek olan bir jinekolg onkolog veya jinekolog tarafından laparoskopik veya robotik olarak yapılmalıdır.

Yumurtalık Kistleri Sebepleri Nelerdir?

Yumurtalıklarda görülen kistler birçok sebepten ortaya çıkabilir. Burada önemli olan, kistin içeriğidir.

Yumurtalık Kistleri Belirtileri Nelerdir?

Yumurta kistlerinin birçoğu belirti vermeyen, fiziksel muayene sonucu tesadüfen tespit edilen kistler olmasının yanı sıra aşağıda yer alan şikayetlere sebebiyet verebilir:

Özellikle genç yaş grubunda ortaya çıkan kistlerde en önemli belirtiler, uzun süreli kasık ağrısı ve adet düzensizliği olarak kendini gösterir.
Çikolata kistinde (endometrioma) çocuk sahibi olamama şikâyeti, adetlerin çok sancılı geçmesi, ağrılı cinsel ilişki belirtiler arasında yer alır.
Menopoz dönemi kistlerinde karında şişme, kabızlık şikâyetleri, karın ağrısı, kist baskısına bağlı oluşan sık idrara çıkma belirtileri gözlenir.
Hormon dengesinin bozulması da hastalığa dair önemli belirtiler arasında yer alır.

Yumurtalık Kistleri Tanı Yöntemleri Nelerdir?

Yumurta kistlerinin birçoğu belirti göstermediği için rutin kontroller erken teşhis açısından büyük önem arz etmektedir. İlk tanı yöntemi jinekolojik muayene yani pelvik muayenedir. Doktor öncelikle hastanın şikayetlerini ve hastalık geçmişini değerlendirir. Jinekolojik muayene esnasında elle karın bölgesi muayene edilir ve ağrı bulunan bölgeler tespit edilir. Elde edilen bulguları kontrol edebilmek için sonrasında Ultrasonografi, Doppler Ultrasonografi, CT Taraması, Manyetik Rezonans Görüntüleme, Laparoskopi ve ve kan testlerinden gerekli olana başvurulur.

Pelvik muayene: Jinekolojik muayene ile üreme organlarında bulunan anormallikler ve endometriozise bağlı kistik yapılar tespit edilebilir.
Ultrasonografi: Yüksek frekanslı ses dalgaları ile iç organların görüntülemesi yapılır. Kistin durumunun tespit edilmesini sağlar ve zararsız bir yöntemdir. Kistlerin boyutu, yapısı ve görüntüsü hakkında veriler sağlar. Çok yaygın kullanılan bir görüntüleme yöntemidir.
Doppler Ultrasonografi: Renkli ultrason olarak da bilinir. Karından veya vajinal yoldan uygulanabilir. Yüksek frekanslı ses dalgaları ile damarlanma durumu ve dağılımı tespitine imkan sağlar. Kistlerin damarlanmasının fazla ve damar içi direncinin düşük olması kötü huylu kistleri işaret eder.
CT Taraması: Bilgisayarlı tomografi adıyla da bilinir. Vücuttaki iç organların kesit görüntülerinin ve anatomik yapısının görüntülenebilmesine olanak sağlayan bir görüntüleme yöntemidir.
Manyetik rezonans görüntüleme (MRG): Organ ve dokuların detaylı görüntülerini elde etmeye yarayan, manyetik alan ve radyo dalgalarının kullanıldığı bir görüntüleme yöntemidir. MRG tanı koymada ve cerrahi planlamada işe yarar. Rahim dışına konumlanmış endometrial dokuların büyüklükleri ve yerleri hakkında ayrıntılı veri sağlar.
Laporoskopi: Karın bölgesinden küçük birkaç kesi yoluyla içeri girilerek yapılan bir işlemdir. Laporoskopi olarak adlandırılan, ucunda ışıklı kamera bulunan ince tüp yardımı ile görüntüleme sağlanır. Eş zamanlı olarak cerrahi müdahale de yapılabilir ve bu sayede tanı ve tedavi birlikte gerçekleştirilmiş olur.
Kan testleri: Kan testleri değerlendirilirken CA 125 olarak adlandırılan değer referans alınır. Bu değerin çok yüksek olması durumunda yumurtalık kanseri riski değerlendirilir.

Yumurtalık Kisti

Yumurtalık Kistleri Tedavi Yöntemleri Nelerdir?

Yumurtalık kistleri genellikle büyüyüp belirli şikayetlere sebebiyet vermeden fark edilmesi zor yapılardır. Bu yüzden erken tanı ve tedavi için düzenli muayene ve kontroller önemlidir. Kistler için tedavi yöntemi belirlenirken kistin sayısı, büyüklüğü, cinsi, hastanın yaşı, gebelik durumu ve şikayetleri dikkate alınır. Elde edilen sonuçlara göre izleme veya cerrahi müdahale tercih edilir.

Eğer sadece takip yani izleme olacaksa belirli aralıklarla kontroller gerçekleşir. Bu süreçte kistler aynı boyutta kalabilir, küçülebilir veya yok olabilir. Cerrahi müdahale durumunda kitlenin büyüklüğü, yeri, hastanın çocuk sahibi olma isteğine göre laparoskopi (kapalı ameliyat) veya laporotomi (açık ameliyat) uygulanır.