Adet Düzensizliği
Adet düzensizliği; her ay düzenli olarak gerçekleşen adet kanamalarının normalden uzun/kısa olması ya da normal düzeninden daha az/fazla olması olarak tanımlayabileceğimiz rahatsızlıktır. Rahimde iki doku bulunur. İç kısımdaki ince doku endometrium, dış kısımdaki kalın doku ise myometrium olarak adlandırılır. Kadın vücudunda salgılanan hormonların başlıca etkilerinden biri de adet döngüsünün düzenli bir şekilde devam etmesidir. Bu süreçte, rahim dokusu kalınlaşır ve adet dönemlerinde kanama ile birlikte atılır. Buna regl de denmektedir. Regl kanamasının ilk gününden bir sonraki kanamaya kadar olan süre olarak hesaplanan adet döngüsünün uzunluğu 21-35 gün arasında değişir. Bu düzenin dışında, anormal seyreden tüm kanamalar ve kanama düzenleri ise “adet düzensizliği” kabul edilir.
Adet düzensizliği tedavisinde altta yatan nedenlere göre tedavi planının yapılması gerekir. Adet düzensizliği ve tedavisi hakkında detaylı bilgi için Prof. Dr. İlker Kahramanoğlu ile iletişime geçebilirsiniz.
Adet Düzensizliği Nedir?
Adet düzensizliği için farklı tanımlamalar vardır. Bu tanımlamalar:
Hipermenore: Normale göre fazla olan adet kanaması
Hipomenore: Normale göre az olan adet kanaması
Menometroraji: Düzensiz aralıklarla görülen fazla miktardaki kanamalar
Menoraji: Normale göre uzun süren adet kanaması
Metroraji: Adetin düzensiz aralıklarla meydana gelmesi
Oligomenore: 35 günden fazla süre geçen adet döngüleri
Polimenore: 21 günden az süre geçen adet döngüleri
Adet düzensizliğinin tedavisinde düzensizliğin nasıl ve ne şekilde olduğunu belirlemek önemlidir. Bu nedenle öncelikle kesin tanı konulmalı ve hastanın ihtiyaçları doğrultusunda tedavi planlanmalıdır.
Adet Düzensizliğinin Nedeni Nedir?
Kadınların genel sağlık durumu ve hormonlarının seviyesi adet döngüsünün düzenli bir şekilde devamlılığında oldukça önemlidir Hormonlarda düzensizlik olması, adet düzensizliğinin başlıca nedenidir. Adet düzensizliği, her kadında zaman zaman görülebilir. Ancak bu durumun düzenli bir hâl alması, adet düzensizliği şüphesi yaratır. Adet düzensizliğinin temel nedenleri:
- Hormonal bozukluklar
- Adenomyozis (endometriyal dokunun kalınlaşması)
- Yumurtlamaya bağlı problemler
- Polikistik over sendromu
- Rahim içi miyomlar
- Polip
- İlaçların yan etkisi
- Stres
- Rahim kanserinin negatif etkileri
Adet düzensizliği, özellikle ergenlik döneminde sık karşılaşılan bir durumdur. Bu süreç, 18 – 20’li yaşlara kadar devam edebilir. Ergenlik dönemi tamamlanana kadar döngüler arasındaki zaman fazla olabilir. Ancak zaman içerisinde düzene girmesi, adet kanamalarının normal kabul edilen miktarda olması gerekir. Bu nedenle genç yaştaki kadınlarda adet düzensizliği değerlendirilirken mutlaka hormonal dengenin kontrol edilmesi gerekir.
Adet Düzensizliğinin Belirtileri Nelerdir?
Adet düzensizliğinin en yaygın belirtisi adet döngülerinin normalden uzun olmasıdır. Bununla birlikte 21 – 35 günden kısa sürede adet görmek de sıklıkla karşılaşılan bir problemdir. Bazı kadınlarda adet kanamaları hem sık, hem de az olabilir ya da uzun süre adet görmeyen bir kadın bir anda çok fazla/ az kanama ile karşılaşabilir. Bu nedenle adet düzensizliği yaşayan kadınların her birini özel olarak değerlendirmek gerekir. Adet düzensizliğinin altında yatan nedenlere bağlı olarak kanama anomalilerine;
- Kasık ve karın ağrıları, kramplar
- Mide bulantısı
- Ara kanamalar
- Kanamanın renginde değişme gibi şikâyetler de eklenebilir.
Adet Düzensizliği Tanısı Nasıl Konur?
Adet düzensizliği sebebiyle doktorunuza başvurduğunuzda tıbbi öykünüz dinlendikten sonra jinekolojik muayene yapılır. Jinekolojik muayene sırasında ultrasonografik incelemeler gerçekleştirilir. Bu incelemelerde rahim, yumurtalık ve çevresinin görüntüsü elde edilir. Bazı durumlarda, tanıyı kesinleştirmek için östrojen, FSH, LH, AMH gibi kan tahlilleri istenebilir, MR gibi görüntüleme teknikleri kullanılabilir. Eğer adet düzensizliğinin sebebinin kitle veya rahim iç dokusunun kalınlaşması olduğundan şüpheleniliyorsa biyopsi yapılarak dokudan örnek alınıp incelenebilir.
Adet Düzensizliği Nasıl Tedavi Edilir?
Kendi başına bir hastalık olmayan adet düzensizliğinin tedavisi için öncelikle altta yatan hastalığı tespit etmek gerekir. Bunun için jinekolojik muayene, kan tahlilleri ve kimi zamansa endometriyal biyopsiye başvurulur. Sonrasında adet düzensizliğine yol açan medikal durum tedavi edilir veya düzenlenir. Histeroskopik ve laparoskopik cerrahi aracılığıyla rahimdeki patolojik sorunların tedavisi kolaylıkla gerçekleştirilir.
Hormonal bozukluklar sebebiyle ortaya çıkan adet düzensizliğinin tedavisinde sıklıkla hormon düzenleyici ilaçlar tercih edilir. Özellikle polikistik over gibi adet düzensizliğine neden olan rahatsızlıklar söz konusu olduğunda, hormonal dengesizliğin neden olduğu; saç dökülmesi, tüylenme, sivilce gibi yan etkilere yönelik de tedavi uygulanabilir.
Eğer adet düzensizliği patolojik kitlelerden kaynaklanıyorsa, kadının sağlıklı bir şekilde adet görebilmesi için cerrahi tedavi yöntemleri de tercih edilebilir. Gerekli durumlarda kitlenin kapalı cerrahi yöntemleri ile temizlenmesi ve sağlıklı adet döngüsünün devam etmesi sağlanır.
Adet düzensizliği ile ilgili daha fazla bilgi almak için Prof. Dr. İlker Kahramanoğlu’na danışabilir, tüm merak ettiklerinizi sorabilirsiniz.