Kapalı Yumurtalık Kisti Ameliyatı

Kapalı yumurtalık kisti ameliyatı, kadın üreme organının en önemli kısımlarından olan yumurtalıklarla oluşan kitlelerin tedavisi için yapılır. Tıp literatüründe over olarak isimlendirilen yumurtalıklar kadın üreme sisteminin en önemli parçalarından biridir. Yumurtalıklar, kadınlık hormonları olan östrojen ve progesteronu üretir. Yumurtalık kisti, adet düzensizliğine, karında anormal şişkinliğe ve sindirim yolu şikayetlerine neden olan içi sıvı dolu kitledir. Yumurtalık kistlerinin %80-%85’i iyi huyludur. Basit kitleler takip altına alınıp doğum kontrol veya antibiyotik tedavisi ile aşamalı olarak tedavi edilirler. Ancak, bazı durumlarda kistler ameliyatla alınır. Kapalı yumurtalık kisti tedavisi hakkında tüm sorularınız için Doç. Dr. İlker Kahramanoğlu İle iletişime geçebilirsiniz.

Yumurtalık Kisti Nedir?

Rahmin her iki yanında, karnın alt kısmında bulunan yumurtalıklar (over) kadın üreme sisteminde menstural döngünün temel parçasıdır. 28 günde bir yumurta serbest bırakarak yumurtalamayı gerçekleştirir. Yumurtalık kisti normal bir overda gelişen sıvı dolu kesedir. Yumurtalık kisti her yaştaki kadınlarda görülür. Çoğu kadın, hayatlarının bir döneminde en az bir kere kist oluşturur. Yumurtalık kistinin, düzenli adet gören kadınlarda görülme olasılığı daha fazladır. Bunun sebebi, adet döngüsünde kistlerin doğal olarak kendiliğinden gelişebilmesidir.

Yumurtalık Kisti Belirtileri Nelerdir?

Çoğu yumurtalık kisti bir belirtiye sebep olmaz ve rutin muayene ile ortaya çıkar. Belirti göstermeyen kistler zamanla kendiliğinden kaybolur. Bununla birlikte büyük veya tehlikeli kistlerin hastalarımızdaki belirtileri şunlardır:

Düzensiz ve ağrılı regl olmak
Pelviste (kasık bölgesi) görülen şiddetli ve keskin ağrı
Disparoni olarak adlandırılan, cinsel ilişki sırasında ortaya çıkan pelvik ağrı
Karında anormal şişkinlik ve ağrı
Sık idrara çıkma veya ağrılı mesane boşaltımı
Sık tuvalete çıkma ihtiyacı veya tuvalete çıkarken bağırsaklardaki baskı hissi.
Yüksek ateş
Baş dönmesi veya baygınlık

Yumurtalık Kisti Kimlerde Görülür?

Yumurtalık kisti, kadınlarda görülen bir rahatsızlıktır. Bir kadının adet görmeyi bıraktığı zaman başlayan menopoz döneminde de kistler oluşabilir. Menopozdan sonra oluşan yumurtalık kistlerinin kanserli olma riski, menopoz öncesi döneme göre daha yüksektir.

Yumurtalık Kistleri Neden Olur?

Normal seyreden bir adet döngüsü sırasında yumurtalıkların içinde yumurta hücresini taşıyan ve boyutu 3 cm’ye kadar olabilen folikül adlı bir kist oluşur. Adet döneminden hemen önce bu kist çatlar ve yumurta serbest kalır. Yumurta, spermle döllenirse hamilelik oluşur. Eğer yumurta döllenemezse 14 gün sonra çatlamış olan yumurta vücuttan atılır. Hormonal düzensizliği olan bir kadının yumurtası çatlaması gereken aşamada çatlamaz ve zamanla büyüyerek yumurtalık kistine dönüşür.

Rahim iç dokusunu oluşturan hücrelerin rahmin dışında ortaya çıkmaya başladığı duruma endometriozis denir. Endometriozis, yumurtalık kistlerinin oluşmasına neden olabilir.

Yumurtalık Kistlerinin Türleri Nelerdir?

İnklüzyon kisti: Fonksiyonel olmayan bir kisttir. Mikroskobik boyuttadır. Hiçbir belirti vermez ve ultrasonda da fark edilemez. Uzun dönemde kötü huylu over kanserine evirilebilir.
Follikül kisti: Gençlerde en sık rastlanan yumurtalık kist tipidir. Genelde belirti göstermez ancak nadiren adet gecikmesine neden olabilir. Gelişen yumurta hücresinin çatlamaması ve büyümeye devam etmesi sonucu oluşur. Boyutu 2-3 cm’dir ve tedavi gerektirmez. Herhangi bir komplikasyon yaratmazlar.
Korpus luteum kisti: Yumurtlamadan sonra yumurta hücresinin atıldığı doku farklılaşarak korpus luteum adı verilen dokuya dönüşür ve gebelik oluşursa progesteron plasentadan salınana kadar buradan üretilir. Bazen bu doku kist halini alır ve buna korpus luteum kistini oluşturur. Genelde 3-4 cm’dir. Adet gecikmesine yol açabilir. Herhangi bir komplikasyona sebep olmazsa tedavi gerektirmez ve kendiliğinden kaybolur
Teka-lutein kisti: Aşırı hormon salgısına bağlı olarak her iki yumurtalıkta da görülür. Tedavide takip çok önemlidir.
Gebelik luteoması: Gebelik esnasında görülen, 20 cm’ye kadar büyüyebilen kistik yapıdır. Gebelik sonunda geriler.

Yumurtalık Kistleri Nasıl Teşhis Edilir?

Basit yumurtalık kisti genellikle belirti göstermez ve rutin pelvik kontrolü sırasında fark edilir. Ciddi yumurtalık kisti teşhisinde en sık kullanılan yöntem, ses dalgalarının kullanıldığı ultrasondur (USG).

Bazı durumlarda, iç organları görüntüleyen CT taraması ve iç organların içini manyetik alan kullanarak görüntüleyen MRI yumurtalık kistini teşhis etmek için kullanılır.

Yumurtalık Kisti Tedavisi Nasıl Yapılır?

Uygulanacak olan tedavi yumurtalık kistinin cinsine ve boyutuna göre değişmektedir. Basit yapıdaki yumurtalık kistleri takip edilir.
Kistin iltihaplı olması durumunda antibiyotik tedavisine başlanır. Abse düşünüyorsa, laparoskopik cerrahi gerekebilir.
8-10 cm’yi geçen, devamlı olarak büyüyen veya ultrason ve kan testlerinde kötü huylu olması ihtimali yüksel olan kistler ameliyatla alınır. Yumrtalık kisti ameliyatları, laparoskopik olarak yapılır. Ameliyatta frozen section denilen hızlı patoloji incelemesi yapılır. Sonuç kötü huylu gelirse dahi aynı seansta ameliyat kapalı olarak tamamlanabilir.

Yumurtalık Kisti Ameliyatı Hangi Durumlarda Yapılır?

Kist büyükse veya büyümeye devam ediyorsa
Uzun süredir takibe rağmen kist kaybolmamışsa
Kısırlık sebebiyse
Kanser şüphesi yüksek ise
Yoğun bir ağrıya neden oluyorsa

Yumurtalık Kisti Ameliyatı Çeşitleri Nelerdir?

Yumurtalık kistinin yumurtadan ameliyatla çıkarılmasına tıp literatüründe kistektomi adı verilir. Bu ameliyat açık ve kapalı şekilde yapılabilmektedir. Olguların büyük bölümünde kapalı ameliyat yapılır.

Kistin kanser şüphesi içermesi ve boyutunun 15 cm üzerinde olması durumunda kist, ameliyat sırasında göbek çevresinde açılan kesiden çıkarılır. Bu açık yumurtalık kisti ameliyatıdır. Tıp literatüründe Laparotomi olarak adlandırılır.
Kistin boyutundan bağımsız olarak kötü huylu olma ihtimali oldukça düşük ise, göbek deliğinden içeri ince bir teleskopun iç organlıkları görüntülenmesi prensibiyle çıkartılır. Bu kapalı yumurtalık kisti ameliyatıdır. Tıp literatüründe Laparoskopi olarak adlandırılır.

Sadece kistin alındığı kistektomi ameliyatında o yumurtalığın kalan dokusuna zarar verilmez ve kisti çıkarılmış olan yumurtalık, eski fonksiyonlarına döner.