Rahim Sarkması
Tıp dilinde uterus olarak da adlandırılan rahim, doğum öncesi 5-6 cm olup doğum sonrası 6-7 cm büyüklüğünde olan bir üreme organıdır. Bu üreme organı idrar torbasının arkasında, bağırsakların ön kısmında, leğen kemiğinin içinde yer alır. Hareket yeteneği sınırlı olan bu üreme organı ilerleyen yaşlarda veya doğum sorasında aşağı kayar ve buna halk arasında rahim sarkması ya da tıp literatüründe uterus prolapsusu denir. Aşağı kaymanın başlıca sebebi ligament olarak adlandırılan bağ dokularının ve pelvik kaslarının gücünü kaybetmesi ve bununla ilişkili olarak da bahsedilen bağ dokuların yeterli desteği alamamasıdır. Kimi vakalarda aşağı kayma ilerler ve vajina dışına kadar çıktığı gözlemlenir. Rahim sarkması İstanbul, hastaya yapılan muayene ve tetkikler sonrasında uygun tedavi planı belirlenir. Rahim sarkması ve tedavisi hakkında daha fazla bilgiye ulaşmak isterseniz Doç. Dr. İlker Kahramanoğlu ile iletişime geçebilirsiniz.
Rahim Sarkması (Uterus Prolapsusu) Nedir?
Rahim sarkması, tıp literatüründeki ismiyle uterus prolapsusunun oluşmasındaki temel sebep pelvik kaslarının ve bağ dokuların zayıflayıp gevşeyerek aşağı kaymasıdır. Kadın üreme organı olan rahim, sınırlı hareket yeteneğine sahiptir. Bu üreme organı pelvik kasları ve bağ dokular aracılığıyla bu bölgede asılıdır. Bahsedilen kasların zayıflamasının nedenleri; ilerleyen yaş, geçirilmiş cerrahiler, vajinal doğum, çoğul gebelik, östrojen hormonunun yetersizliği ve yapısal sorunlardır. Kimi zaman sarkma derecesi artar ve vajina dışına kadar ilerler. Her vaka tedavi gerektirmez fakat rahim sarkması kişinin hayat kalitesini düşürüyorsa gerekli muayene ve tetkikler ardından tedavi gerçekleştirilir.
Rahim Sarkması Belirtileri Nelerdir?
Rahim sarkmasının boyutuna bağlı olarak belirtileri değişkenlik gösterir. Az miktarda sarkan rahim; çoğu zaman herhangi bir belirtiye sebep olmazken, bazı vakalarda sabah başlayıp gün içinde artan bel ağrısı şikayetleriyle kendini gösterir. Orta ya da şiddetli miktarda sarkmış olan rahim ise, karnın alt kısmından gelen aşağı çekilme hissi olarak karşımıza çıkar. Hastalar çoğu zaman baskı veya dolgunluk hissi ile hekime başvururlar.
Yaygın olarak karşılaşılan orta ya da şiddetli rahim sarkması belirtileri:
- İdrar yapamama, idrar kaçırma, idrar yolu enfeksiyonu;
- Bağırsak hareketlerinde problemler, kabızlık;
- Belin alt kısmında ağrı;
- Vajinal kanama ve vajinal akıntı miktarında artış;
- Cinsel ilişki sırasında ağrı;
- Vajinadan dışarı çıkan doku.
Rahim Sarkması Neden Olur?
Rahim sarkması pelvik kaslarının ve ligament isimli bağ dokunun zayıflaması ve esnekliğini kaybetmesi sonucunda rahmin tutunduğu bölgeden aşağı kayması sonucu oluşur. Pelvis kaslarının ve ligamentin zayıflamasındaki başlıca nedenler şunlardır:
- Gebelik
- Çok sayıda doğum yapmak
- Çoğul gebelik
- İri bir bebek doğurmak
- İleri yaş
- Aşırı kilo veya obezite
- Menapoz sonrası doku tonu kaybı
- Östrojen seviyesinde düşüş
- Kronik öksürük veya kronik kabızlık
- Ağır kaldırmak
- Pelvik tümörler
- Daha önce gerçekleştirilmiş pelvis operasyonları
- Sigara içmek
- Aile öyküsü
Kronik kabızlık, öksürük veya sıklıkla ağırlık kaldırmak rahim sarkması için risk faktörleridir. Risk faktörleri dikkate alınarak yaşam biçiminde yapılan değişiklikler, rahim sarkması için önlem niteliğindedir.
Özellikle ailelerinde rahim sarkmasıyla karşılaşan kişilerin; alt karın kaslarını güçlendirmesi, sürekli olarak yaşadıkları kabızlık şikayetleri varsa kontrol altına alınması, sigarayı bırakması ve öksürüğe sebep olan hastalıkları görmezden gelmeyip tedavi olması rahim sarkmasını engelleyebilir.
İstanbul Rahim Sarkması Tanısı Nasıl Konur?
Rahim sarkması tanısı kimi zaman rutin kontrollerde konulur. Genellikle rahim sarkması şikayeti olan hasta durumun farkındadır. Fakat çoğu zaman rahim sarkması şikayeti olan kadınlar doktora bu şikayetlerini dile getirmekten çekinirler. Bu gibi durumlarda, muayene sırasında tesadüfen de olsa tespit edilebilir.
Doktor, ilk olarak hastanın öyküsünü ve şikayetlerini dinler. Sonrasında pelvik muayene yapılır ve muayene esnasında rahmin ne kadar sarktığı tespit edilir. İkinci olarak ise hastanın pelvik kaslarının durumu test edilir. Bahsedilen muayene yöntemlerinin yanı sıra doktor rahim sarkmasının kişinin hayat kalitesini ne kadar düşürdüğünü anlamak amacıyla sorgulayabilir.. Tüm bu değerlendirmeler sonucunda hastaya rahim sarkması tanısı konur ve şiddetine göre hastaya en uygun tedavi metodu belirlenir.
İstanbul Rahim Sarkmasının Dereceleri Nedir?
Rahim sarkması çeşitli derecelerde olabilir. Evre 1-2 rahim sarkması yaşandığı durumda rahim aşağı sarkar fakat vajina dışına çıkmaz. Tam rahim sarkmasındaysa rahmin bir kısmı vajinadan dışarı çıkar ve dışarı çıkan kısmın büyüklüğüne göre derecesi belirlenir.
İstanbul Rahim Sarkması Nasıl Tedavi Edilir?
Rahim sarkmasının hafif şiddette olduğu durumlarda çoğu zaman tedavi gerekli değildir. Ancak sarkmanın ilerleme ihtimaline karşı düzenli doktor takibi gereklidir. Eğer sarkma hafif şiddetliyse pelvik kaslarının geliştirilmesi ve bağ dokuların güçlendirilmesi için Kegel egzersizi veya benzerleri önerilebilir. Egzersizle birlikte kronik kabızlık ve öksürükle karşılaşılan durumlarda gerekli önlemleri almak, ağır kaldırmamak, diyetle birlikte sağlıklı bir yaşam yolu izlemek öneriler arasındadır.
Kegel Egzersizi Nasıl Yapılır?
Kegel egzersizi, pelvik taban kaslarının güçlendirilmesi için önemli bir egzersizdir. Başlamadan önce mesanenizin boş olduğundan emin olmanız gerekir. Egzersiz sırasında, pelvik taban kasları sıkılır. Her sıkmada 3 ila 5 saniye sıkılan kas tutulur ve ardından gevşetilir. Gün içinde 10/15 set, her sette 4 ila 5 tekrarla uygulanabilir. İdrarınızı yaparken bu egzersizi deneyebilirsiniz. Ancak sadece pelvik tabanındaki kasların sıkılmasına dikkat edilmelidir. İdeal Kegel egzersi yapabilmek için, hekim muayenesi esnasında hastaya eğitim verilir.
Rahim sarkmasının bazı durumlarında vajinal halka, diğer ismiyle vajinal pesser kullanılan bir tedavi yöntemidir. Rahmin boyutuna uygun vajinal halka boyutu şekillendirilir. Doktor, halkanın nasıl kullanılması gerektiğine dair hastayı bilgilendirir. Cinsel birleşme sırasında rahatlıkla kulanılan vajinal halka rahmi destekler ve dışarı çıkmasını engeller.
Diğer bir tedavi yöntemi ise rahim sarkması ameliyatı olarak bilinen cerrahi müdehaledir. Bu durumda rahim sarkmasının şiddetine göre iki farklı şekilde pelvik dokunun onarımı sağlanır. Seçeneklerden biri onarımı sentetik dokuyla sağlamakken diğeri ise hastanın vücudunun farklı bir yerinden doku alarak zayıflayan dokuyu sağlıklı olanla değiştirmektir.
Uygulanabilecek cerrahi yöntemlerden bir diğeri ise histerektomidir. Histerektomi şiddetli rahim sarkmalarında başvurulan bir yöntemdir. Vajinal ya da laparoskopik cerrrahi yöntemiyle rahmin vücuttan tamamen alınmasıdır.
Bahsedilen tüm bu tedavi yöntemleri; rahim sarkmasının şiddeti, hastanın şikayetleri ve eşlik eden idrar sorunlarına göre belirlenir. İstanbul rahim sarkması ve tedavisi hakkında daha fazla bilgi almak için kliniğimizi arayabilir, randevu alabilirsiniz.
